Ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması | BMT

Ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması ilə bağlı BMT-nin İqtisadi, Sosial və Mədəni Hüquqlar Komitəsi Azərbaycanın 4-cü dövri hesabatı ilə bağlı yekun müşahidələrini bölüşüb. 

Ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması ilə bağlı Komitə qeyd edir ki:

(a) Azərbaycan konstitusiya və qanunvericilik bazası ayrı-seçkiliyə qarşı müddəaları özündə ehtiva etsə də, ayrı-seçkiliyə qarşı spesifik qanunvericilik və işlək mexanizm yoxdur;

(c) Qanunda lezbiyan, gey, biseksual, transgender və intersekslərə qarşı birbaşa ayrı-seçkilik edən heç bir müddə olmasada, praktikada geniş yayılmış ayrı-seçkiliyin və mənfi stereotiplərin yayılması onların iqtisadi, sosial və mədəni hüquqlardan istifadəsinə mane olur;

(d) Transgenderlərin gender kimliyinin hüquqi tanınmasının olmaması onların işə, təhsilə və səhiyyə xidmətlərinə səmərəli çıxışına maneədir.

Komitə Azərbaycana tövsiyə edir ki:

(a) Ayrı-seçkiliyə qarşı qanunvericilik qebul edilsin və işlək mexanizm hazırlansın; digər həssas qruplar daxil olmaqla seksual oriyentasiya və gender kimliyinidə ora daxil edilsin.

(c) Lezbiyan, gey, biseksual, transgender və intersekslərə qarşı mənfi stereotiplərinin və damğalanmanın aradan qaldırılması bütün lazımi tədbirləri görülsün. O cümlədən, ictimaiyyət, səhiyyə işçiləri, müəllimlər, sosial işçilər, hüquq-mühafizə orqanları və digər şəxslər üçün maarifləndirmə kampaniyaları keçirilsin;

(d) Transgenderlərin Konvensiya hüquqlarından bərabər şəkildə istifadə etmələrini asanlaşdırmaq üçün şəxsin gender adaptasiyası üzrə cərrahiyyə əməliyyatı keçirib-keçməməsindən asılı olmayaraq, gender kimliyinin hüquqi tanınması üçün səmərəli prosedur tətbiq edilsin.

“LGBTİ+lərə qarşı ayrı-seçkiliklə mübarizə fiziki və mental sağlamlıq hüququ və davamlı inkişaf üçün vacib imperativdir,” – deyə Nəfəs LGBTİ Azərbaycan Alyansından Vahid Əliyev bilidirib.

Seksual oriyentasiya və gender kimliyinə (SOGI) əsaslanan zorakılıq və ayrı-seçkilikdən müdafiə üzrə Müstəqil Ekspert Viktor Madriqal-Borloz BMT-nin İnsan Hüquqları Şuraya verdiyi son hesabatında lezbiyan, gey, biseksual, trans və digər gender kimlikli şəxslər və intersekslərin sağlamlığı ilə əlaqəli zərərlər haqqında icmal paylaşıb.

Bunlara aşağıdakılar daxildir: zorlama və digər cinsi və gender əsaslı zorakılıq, məcburi sterilizasiya, “konversiya terapiyası” və razılıq olmadan əməliyyat; səhiyyə sistemləri və xidmətləri tərəfindən aşkar ayrı-seçkilik və qısnama; dışlayıcı profilaktika və maarifləndirmə proqramları nəticəsində HİV/AİDS və digər yoluxucu xəstəliklər riskinin artması; əsas sağlamlıq xidmətlərindən, o cümlədən cinsi və reproduktiv sağlamlıqdan və genderi təsdiq edən xidmətlərdən imtina; və travma ilə əlaqəli depressiya, narahatlıq və intihar düşüncələri kimi ciddi mental sağlamlıq zərərlərinin artması halları.

Əli Məlikov
Əli Məlikov
Əli Məlikov Nəfəs LGBTİ Azərbaycan Alyansının üzvü, LGBTİ+ hüquqları aktivisti və jurnalistdir. O, həmçinin "Qıy vaar!" və 'Femkulis' feminist-kuir platformalarının həmtəsisçisidir.

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

Other Blogs

Nəşrlər

Nəfəs LGBTİ Azərbaycan Alyansının 4-cü dövr UDİ Azərbaycan 2023 İctimai Vəkillik Bəyanı

Bu ilin Noyabr ayında Birləşmiş Millətlər Təşkilatının insan hüquqlarının monitorinqi üzrə ən mötəbər mexanizmlərindən biri olan Universal Dövri İcmal çərçivəsində Azərbaycanın 4-cü dövri qiymətləndirilməsi baş …

Read More →
Xəbərlər

İsveçrə səfirliyi Azərbaycanı EuroGames 2023-də təmsil olunmaqdan mərhum etdi

İsveçrənin Bern şəhəri Avropanın ən böyük LGBTIQ idman tədbirinə ev sahibliyi etməkdədir. EuroGames 2023 cinsi oriyentasiya və gender kimliyinin müxtəlifliyi qeyd edən Avropa qitəsi üzrə …

Read More →
İİV
Podkast

İİV pozitivlə pozitiv yaşayan kuirlər

Nəfəs LGBTİ Alyansı olaraq “Mübarizəmiz haqlıdır” şüarımızla başladığımız 2023 Qürur Həftəsi çərçivəsində hazırladığımız 2-ci podkastı sizə təqdim edirik. Könüllümüz Rzanın təqdimatında “İİV pozitivlə pozitiv yaşayan …

Read More →